Αγία Παρασκευή

Σε απόσταση 8 χλμ. νοτιοανατολικά του Καστελλίου, στους δυτικούς πρόποδες του λόφου του Αγίου Πνεύματος σε υψόμετρο 400μ., βρίσκεται, περιτριγυρισμένος από ελαιώνες, ο μικρός οικισμός της Αγίας Παρασκευής. Η ονομασία του οφείλεται σε κοιμητήριο ναό, χτισμένο στα νοτιοδυτικά του. Οι λιγοστοί του κάτοικοι, που έφταναν μόλις τους 47 το 2011, βιοπορίζονται κυρίως από τη γεωργία.

Η αρχαιότερη σωζόμενη αναφορά για το χωριό ανάγεται στην περίοδο της Ενετοκρατίας, το οποίο ταυτίζεται, με κάποια επιφύλαξη, με το όνομα Santa Venerta σε χειρόγραφο του καρδινάλιου Βησαρίονα και χρονολογείται το 1463. Το ίδιο απαντά αργότερα, σε τούρκικες απογραφές, με την ονομασία Aya Paraski Hurdu, (Αγία Παρασκευή Χούρδου), πιθανόν από το όνομα του πρώτου οικιστή, ή του κτήτορα της ομώνυμης εκκλησίας. Ωστόσο, η ανθρώπινη δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή του οικισμού, ξεκινάει πολύ νωρίτερα, όπως επιβεβαιώνουν τα ευρήματα μινωικής εποχής, που έχουν εντοπιστεί στη θέση Αρμί δυτικά του χωριού.

Σήμερα μέσα στο σύγχρονο οικισμό της Αγίας Παρασκευής, σώζονται ακόμα μερικά όμορφα δείγματα ανώνυμης παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, όπως καμαρόσπιτα, πετρόχτιστοι φούρνοι και πατητήρια, τα οποία μπορείτε να ανακαλύψετε κάνοντας μια περιήγηση στο χωριό. Επίσης, αξίζει να επισκεφθεί τα παλιά μικρά εκκλησάκια αφιερωμένα στο Άγιο Πνεύμα και στον Άγιο Νικόλαο που βρίσκονται στο λόφο ανατολικά του οικισμού. Η θέα από το σημείο αυτό προς στην πεδιάδα είναι μαγευτική.