Δημοτικό Σχολείο Θραψανού

Το πρώτο δημοτικό σχολείο Θραψανού ιδρύθηκε το 1872 από την Iερά Mητρόπολη Kρήτης. Σε πρώτο στάδιο ήταν μονοτάξιο και τους μισθούς των δασκάλων είχε χρεωθεί η Xριστιανική Δημογεροντία, ενώ τα βιβλία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν εκκλησιαστικά. Υπό το καθεστώς αυτό λειτούργησε το σχολείο έως την εγκαθίδρυση του πολιτειακού μορφώματος της Κρητικής Πολιτείας το 1898, ενώ με τη λήξη του, το 1914 εντάχθηκε στα Ελληνικά Δημοτικά Σχολεία.

Το κτίριο, στο οποίο στεγάζεται μέχρι και σήμερα το Δημοτικό Σχολείο Θραψανού, παραδόθηκε στους μαθητές στις 3 Απριλίου του 1930 και ήρθε να καλύψει μία στεγαστική ανάγκη δεκαετιών που άλλοτε εξυπηρετούταν στους χώρους ναών, σπιτιών του οικισμού ή μη ασφαλών κτιρίων. Το σχολείο οικοδομήθηκε με οικονομική κάλυψη του κράτος, της τότε Κοινότητας Θραψανού, της Εκκλησίας, κατοίκων της περιοχής και άλλων ιδιωτών, ακόμα και με εισφορές από το εξωτερικό.

Από το 1898 έως και σήμερα, στο σχολείο διατηρείται αρχείο με τα ονόματα των μαθητών που φοίτησαν σ’ αυτό, των διδασκόντων καθηγητών, στοιχεία από τις φάσεις στις οποίες πέρασε το κτίριο μέχρι να εξελιχθεί σε εξαθέσιο Δημοτικό Σχολείο. Τέλος, παραμένει γραπτή αναφορά για την περίοδο κατά την οποία λειτούργησε ως παρθεναγωγείο, όπως και για την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, όπου χώροι του μετατράπηκαν σε Φρουραρχείο.

Το κτίριο βρίσκεται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση και διατηρεί την καλαισθησία του από την ίδρυσή του, καθώς δεν έγιναν παρεμβάσεις που θα αλλοίωναν το χαρακτήρα του, ενώ έχει προταθεί να κριθεί διατηρητέο.