Πρόσωπα
Ο Αντώνης Τρυφίτσος ή Τρυφόπουλος, οπλαρχηγός της Επανάστασης
Ο θρυλικός οπλαρχηγός της Πεδιάδας γεννήθηκε στα μέσα του 19ου αι. πιθανόν στην Πλάτη Λασιθίου, όμως μεγάλωσε στο μικρό χωριό Μπιτζαριανό. Στα 15 του εγκαταστάθηκε στο Καστέλλι, όπου εργαζόταν ως σιδηρουργός σε μικρό
Σε μικρή ηλικία ο Τρυφύτσος ζυμώθηκε στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, ενώ χάρις στην εφυϊα και τις ηγετικές του ικανότητες αναδείχθηκε γρήγορα σε σημαντική προσωπικότητα της Κρητικής επανάστασης. Μάλιστα, κατά την τελευταία φάση του Κρητικού ζητήματος, δηλαδή κατά την επανάσταση του 1897-1898, ο Τρυφίτσος αναγνωρίζεται από όλα τα καπετανάτα του νομού Ηρακλείου και Λασιθίου ως γενικός Αρχηγός Πεδιάδος, ο οποίος με κέντρο την Ιερά Μονή Αγκαράθου, οργανώνει και διευθύνει τον αγώνα. Πριν τη λήξη της επανάστασης αυτής, στις 25 Ιουνίου 1897 τραυματίζεται στην Επισκοπή Ηρακλείου και πεθαίνει στον δρόμο για την μονή Αγκάραθου. Ο τάφος του βρίσκεται σήμερα στον περίβολο της εκκλησίας του Αγίου Αντωνίου στο Καστέλλι.
Μητροπολίτης Τιρνόβου Βουλγαρίας Ιλαρίων Καμπανάρης
Ο λόγιος ιερέας από την Αρμάχα, όπου βρίσκεται και τάφος του, έζησε το 1765- 1838 και αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα της ορθόδοξης εκκλησιαστικής ιστορίας.
Ο προοδευτικός μητροπολίτης Ιλαρίων ήταν ένας ανοιχτόμυαλος άνθρωπος, ο οποίος θέλησε να μεταφέρει το ευαγγέλιο στην καθομιλουμένη ωστε η Αγία Γραφή να είναι περισσότερο κατανοτή στο ευρύ κοινό. Το 1818 λοιπόν, έλαβε την συναίνεση των Πατριαρχών Κυρίλλου Στ” και Γρηγορίου Ε”, για την έκδοση της Καινής Διαθήκης στα νέα ελλήνικά, η οποία όμως καταδικάσηκε από την πατριαρχική Σύνοδο επί Ανθεμίου Γ’, το 1823. Τελικά το έργο του εκδόθηκε το 1828 από τη Βιβλική Εταιρία.